เว็บคอลัมน์ ถอดรหัสคาสิโนออนไลน์ ตอนที่ 6

ความรับผิดชอบ (ต่อสังคม) เชิงการพนัน

โดย ณัฐกร วิทิตานนท์ [1]

ในประเทศที่การพนันผ่านการรับรองโดยกฎหมาย คำ ๆ นี้ถือว่ามีความสำคัญมาก ภาษาอังกฤษใช้คำว่า Responsible Gambling เพราะตระหนักดีถึงผลด้านร้ายที่มีของการพนัน ด้วยเหตุนี้ ไม่ว่าจะเป็นไปตามข้อบังคับกฎหมายหรือความประสงค์ของผู้ประกอบการ ผู้ประกอบการต้องมีหน้าที่รับผิดชอบต่อสังคม

ธุรกิจการพนันบางส่วนจึงมีมาตรการในการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคมด้วยการสร้างระบบที่จะช่วยลดปัญหาจากการพนันที่อาจเกิดขึ้นกับผู้เล่น ซึ่งทำได้หลากหลายวิธีการ ไม่ว่าจะเป็นการให้ระบุข้อมูลรายละเอียดเกี่ยวกับผู้เล่นไปจนถึงการแสดงข้อมูลต่าง ๆ ให้ผู้เล่นเห็นได้เด่นชัด เช่น ระบบบัญชี, ตัวเลขการสูญเงิน, การมีระบบให้ผู้เล่นสามารถเลือกที่จะจำกัดการเล่นของตนได้สะดวก ทั้งในส่วนของเวลาและวงเงิน, วางระบบที่ช่วยไม่ให้ผู้เล่นเล่นพนันเร็วเกินไป (Time Delay), แจ้งเตือนเวลาที่ใช้กับยอดเงินที่เสียไปให้ผู้เล่นได้ทราบ, มีระบบหยุดเพื่อให้ผู้เล่นมีเวลาคิดหรือพัก, มีข้อมูลกติกาเกมให้ผู้เล่นศึกษา เช่น ความเป็นไปได้ในการชนะ, มีโหมดให้ผู้เล่นฝึกฝนก่อน, มีระบบให้ผู้เล่นทดสอบตนเอง (Self-test) เพื่อให้ทราบหากเริ่มเห็นสัญญาณว่าอาจมีปัญหาจากการพนันตามมา, มีระบบกันตัวเองของผู้เล่น (Self-exclusion) ที่ผู้เล่นเข้าถึงได้ง่าย ซึ่งต้องกำหนดให้กันตัวเองออกห่างจากการพนันอย่างน้อย 6 เดือนขึ้นไป โดยผู้เล่นต้องไม่ได้รับการติดต่อใด ๆ ในระหว่างนั้น, มีระบบหยุดเล่นพักชั่วคราว (Brief Temporary Breaks) เช่นหยุดเล่นในระยะเวลา 24 ชั่วโมงหรือ 7 วัน แม้กระทั่งจะเลือกหยุดในบางวันก็ย่อมได้ เช่นหยุดตามวันที่ได้รับเงินเดือนหรือวันที่ได้รับเงินสวัสดิการหรือวันที่มีการแข่งขันกีฬารายการใหญ่, มีระบบช่วยเหลือแนะนำผู้เล่น เช่น การแนะนำด้านการบำบัดรักษา, จัดอบรมให้ความรู้แก่พนักงานเกี่ยวกับปัญหาติดการพนัน, มีระบบตรวจสอบบัญชีว่าเป็นของผู้เล่นจริงหรือไม่, ผู้ประกอบการต้องไม่สนับสนุนการพนันแบบสินเชื่อ รวมถึงจำกัดจำนวนบัตรเครดิตและบัญชีธนาคารที่ให้ใช้, มีระบบถ่วงเวลาในการเล่นซ้ำของผู้ที่ได้รับเงินรางวัล (Delay on Winning), แสดงหมายเลขโทรศัพท์สายด่วนและมีลิงค์ของหน่วยงานที่ให้คำปรึกษาและช่วยเหลือผู้มีปัญหาติดการพนันให้เห็นแบบชัดเจน, มีระบบให้ผู้เล่นสามารถจำกัดวงเงินและเวลาในการเล่นของตน

มาตรการความรับผิดชอบเชิงการพนันที่ปรากฏในลักษณะต่าง ๆ [2]

แต่ถึงกระนั้น ผลสำรวจของผู้เล่นพนันออนไลน์จำนวน 10,865 คน จาก 96 ประเทศ พบว่า 63% ต้องการให้ผู้ประกอบการมีมาตรการรับผิดชอบต่อผู้เล่น ทว่าข้างฝ่ายผู้ประกอบการกลับยังไม่สนองตอบเท่าที่ควร ผลการศึกษาโดยรวมที่ออกมาก็มักเป็นไปในทิศทางเดียวกันนี้ เป็นต้นว่าเว็บไซต์พนันออนไลน์ในอังกฤษมากถึง 97% ไม่ได้มีระบบกันตัวเองออกของผู้เล่น และเกือบ 50% ไม่ปรากฏคำเตือนเรื่องอายุ (ผลวิจัย ณ ปี 2004) โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับงานของ Yasser Khazaal และคณะ (2013) ที่มุ่งศึกษาถึงความรับผิดชอบต่อสังคม (Social Responsibility) ของเว็บไซต์การพนันโดยเฉพาะ ชี้ให้เห็นว่าเว็บไซต์ส่วนใหญ่มีระบบป้องกันน้อยมาก เช่นไม่มีระบุคำแนะนำ (Tips), ไม่มีตัวช่วย (Help-line) หากผู้เล่นประสบปัญหาจากการพนัน โดยพิจารณาจากเว็บไซต์โป๊กเกอร์ 20 เว็บไซต์แรกทั้งในภาษาฝรั่งเศสกับอังกฤษที่ปรากฏใน Google กับ Yahoo โดยใช้คำสำคัญ 2 คำในการค้น รวมแล้ว 160 เว็บไซต์ คัดเหลือ 74 เว็บไซต์ จากนั้นจึงนำข้อมูลที่ได้มาประมวลผลในเชิงปริมาณ ข้อค้นพบเด่น ๆ คือ 71.6% ต้องสร้างบัญชีก่อนถึงจะเข้าเล่นได้, 54% ไม่ระบุตำแหน่งที่ตั้งของเว็บไซต์ให้ชัดเจน เท่าที่ระบุโดยมากเป็นประเทศหมู่เกาะ, 68.9% ไม่มีระบบรองรับให้ผู้เล่นประเมินตนเองว่าติดการพนัน ผลคะแนน (ความรับผิดชอบต่อสังคม) ในภาพรวมอยู่ในระดับต่ำ และพูดได้ว่าเว็บพนันออนไลน์ในภาษาอังกฤษดีกว่าภาษาฝรั่งเศส

รูปธรรมหนึ่งที่ข้างฟากอุตสาหกรรมการพนันแสดงให้เห็นความผิดชอบต่อสังคมของตน พยายามสร้างกลไกกำกับดูแลกันเองโดยสร้างมาตรการระดับโลกคือ eCOGRA ขึ้น (คล้าย ๆ ISO ที่เป็นมาตรฐานสากลที่นิยมใช้กันมากในภาคอุตสาหกรรมทั่วไป) จากชื่อเต็ม eCommerce Online Gaming Regulation and Assurance องค์กรรับรองมาตรฐานด้านการพนันออนไลน์ของอังกฤษ ซึ่งออกใบรับรองมาตรฐานให้แก่ธุรกิจที่เกี่ยวข้องในอุตสาหกรรมการพนันออนไลน์ไปแล้วกว่า 100 ราย ทั้งในส่วนผู้ประกอบการและผู้พัฒนาซอฟต์แวร์ เช่น 32Red, BBIN, bwin.party, bet-at-home, Betsson, Betway, Casino Rewards, Gamesys Live Dealer, Microgaming, 888, NetEnt ซึ่งก็ต้องยอมรับว่ายังเป็นจำนวนที่น้อยนิดมาก ๆ เมื่อเทียบปริมาณเว็บไซต์การพนันที่มีอยู่จริงในปัจจุบัน

สัญลักษณ์แสดงว่าได้ผ่านการรับรองมาตรฐานโดย eCOGRA [3]

ตัวอย่างมาตรฐานของทาง eCOGRA เช่น

• มีกลไกตรวจสอบมิให้ผู้ซึ่งอายุต่ำกว่า 18 ปีสามารถเข้าเล่นได้
• มีระบบกันตัวเองออกของผู้เล่น กำหนดระยะเวลาขั้นต่ำอย่างน้อย 6 เดือน โดยที่ระหว่างนี้ผู้เล่นต้องไม่ได้รับข้อเสนอใด ๆ จากเว็บไซต์การพนัน
• มีลิงค์ไปยังหน้าเพจที่มีวัตถุประสงค์เพื่อคุ้มครองผู้เล่น และสร้างความรับผิดชอบต่อการพนัน ซึ่งให้ผู้เล่นทดลองทำแบบประเมินตัวเองอย่างง่าย ๆ ว่าตนมีความเสี่ยงต่อการติดพนันมากน้อยเพียงใด และให้ความรู้ในเรื่องต่าง ๆ
• มีระบบที่ให้ผู้เล่นจำกัดวงเงินใช้จ่ายในการเล่นของตนเอง ไม่ว่าจะรายวัน รายสัปดาห์ หรือรายเดือน
• มีนาฬิกาแสดงเวลาขึ้นบนหน้าจออยู่ตลอดเวลา
• มีอัตราต่อรองแสดงให้เห็นโดยเด่นชัด

สำหรับตอนหน้า เราจะได้ลงรายละเอียดเกี่ยวกับมาตรการสำคัญซึ่งถูกนำมาใช้ในการคุ้มครองผู้เล่นการพนันออนไลน์ในแบบที่เจาะลึกเป็นเรื่อง ๆ ไป.

รายการอ้างอิง

[1] อาจารย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

[2] ที่มาของภาพ: รวบรวมจากหลากหลายเว็บไซต์เมื่อใช้คำว่า Responsible Gambling สืบค้นหารูปภาพใน www.google.com

[3] ที่มาของภาพ: https://www.ecogra.org/srs/services_rng_rtp_reviews.php

ที่มาของข้อมูล

- Sally Gainsbury, Internet Gambling: Current Research Findings and Implications, (New York: Springer, 2012).

- Yasser Khazaal, Anne Chatton, Audrey Bouvard, Hiba Khiari, Sophia Achab and Daniele Zullino, Internet Poker Websites and Pathological Gambling Prevention Policy, Journal of Gambling Studies, 29(1), 2013, 51–59.