เว็บคอลัมน์ ถอดรหัสคาสิโนออนไลน์

ตอนที่ 11 อาชญากรรมการพนันออนไลน์ (ผลกระทบต่อผู้เล่น ผู้ประกอบการ และรัฐ)

โดย ณัฐกร วิทิตานนท์ [1]

อาชญากรรมไซเบอร์กับการพนันทางอินเทอร์เน็ต (Cyber Crime and Internet Gambling) ถือเป็นอีกหัวข้อสำคัญที่แวดวงวิชาการต่างประเทศให้ความสนอกสนใจ เนื่องจากธรรมชาติของการพนันช่องทางนี้ที่ไร้ตัวตน (Anonymous) และไม่มีกฎระเบียบควบคุมชัดเจน (Unclear Regulations) การพนันออนไลน์จึงถูกใช้เป็นช่องทางก่ออาชญากรรมคอมพิวเตอร์ได้โดยง่าย สืบหาต้นตอของผู้ก่อเหตุที่เป็นบุคคลนิรนามได้ยาก และส่งผลกระทบหลายระดับ นับแต่ระดับเล็กสุดคือผู้เล่นไปจนถึงระดับใหญ่โตอย่างบ้านเมือง ในที่นี้ขอแยกอธิบายทีละระดับ

ระดับผู้เล่น

การโกงผู้เล่นของเว็บไซต์พนันเป็นเรื่องที่พบได้ทั่วไป มิใช่เฉพาะแต่เว็บเถื่อน หากเคยเกิดกับเว็บไซต์ที่ได้รับอนุญาติอย่างถูกต้องตามกฎหมายอีกด้วย 

เริ่มตั้งแต่ขั้นตอนของการสมัครเข้าเล่น อาชญากรหลายรายสร้างเว็บไซต์ปลอมขึ้นมาให้ดูเหมือนของจริง ตั้งใจล้วงข้อมูลต่าง ๆ ของผู้เล่น ทั้งข้อมูลส่วนตัว เช่น อายุ เลขบัตรประจำตัวประชาชน ข้อมูลการเงิน เช่น หมายเลขบัญชีธนาคาร ข้อมูลบัตรเครดิต หรือข้อมูลการติดต่อ เช่น ที่อยู่บ้าน ที่อยู่ที่ทำงาน นำเอาไปใช้ในทางมิชอบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในทางธุรกรรมการเงิน เช่น โอนเงินไปยังบัญชีปลายทางซึ่งเปิดขึ้นเพื่อรองรับเงินที่ได้มาด้วยวิธีการทุจริต จากนั้นคนร้ายจะไปถอนเงินออกจากบัญชี หรือนำไปใช้ซื้อสินค้าหรือบริการจนหมด

ระหว่างการเล่นก็พบกรณีปัญหา อาทิ ฉ้อโกงผู้เล่น เล่นได้แต่ไม่ได้เงิน หรือยักยอกผู้เล่น เอาเงินเปิดบัญชีหรือวางมัดจำของผู้เล่นไป โดยที่ยังไม่สามารถเข้าเล่นได้เลย หรือใช้วิธีการที่ไม่เป็นธรรมต่าง ๆ นานา เช่น ตั้งค่าซอฟต์แวร์เกมให้เอาชนะผู้เล่นอยู่เสมอ คดีใหญ่คดีหนึ่งที่มักถูกกล่าวถึง เกิดขึ้นในวงการโป๊กเกอร์ออนไลน์ เมื่อตรวจสอบพบเว็บไซต์ Absolute Poker กับ UltimateBet โกงเงินของลูกค้าในบัญชีรวมกัน 20 กว่าล้านเหรียญสหรัฐ ยิ่งไปกว่านั้นผู้เล่นยังอาจถูกโกงจากผู้เล่นด้วยกันเอง ซึ่งก็มีทั้งที่กระทำคนเดียวหรือเป็นกลุ่มวางแผนรวมตัวกันเล่นเพื่อรุมผู้เล่นรายอื่น บ้างก็ถึงขั้นใช้โปรแกรมที่ทำให้ล่วงรู้ไพ่ของเราได้

เว็บไซต์โป๊กเกอร์ออนไลน์ที่ตกเป็นข่าวอื้อฉาวถูกกล่าวหาว่าโกงเงินผู้เล่นมูลค่ารวมกันหลายสิบล้านเหรียญสหรัฐ [2]

ความเสี่ยงที่ผู้เล่นอาจต้องเผชิญหลังการเล่น เช่น ผู้ประกอบการบางรายถูกฟ้องล้มละลายทำให้เงินที่ผู้เล่นโอนเข้าไปในบัญชีล่วงหน้าไม่ได้รับคืน เพราะชิงปิดเว็บไซต์หนีไปเสียก่อน เช่นที่เคยมีผู้เล่นในอเมริกาและแคนาดาต้องสูญเงินรวมกันมหาศาลซึ่งค้างอยู่ในระบบบัญชีของเว็บไซต์คาสิโนออนไลน์ ผู้เสียหายชาวแคนาดาฟ้องร้องบริษัท Full Tilt เพื่อเรียกเงินคืนจำนวน 10 ล้านเหรียญแคนาดา และเงินเยียวยาอีก 5 ล้านเหรียญแคนาดา ส่วนผู้เสียหายชาวอเมริกันคาดว่าหมดเงินไปถึงกว่า 150 ล้านเหรียญสหรัฐ แน่นอน ความเสี่ยงที่ผู้เล่นต้องเผชิญย่อมเพิ่มสูงขึ้นหากเล่นพนันกับเว็บไซต์ที่ไม่ได้รับการรับรอง

ตัวอย่างงานศึกษาเกี่ยวกับประเด็นอาชญากรรมการพนันทางอิเล็กทรอนิกส์ของ John L. McMullan กับ David C. Perrier (2003) ในกรณีรัฐโนวาสโกเชียของแคนาดา พบว่าผู้เล่นได้รับผลกระทบจากการล้วงเอาข้อมูลทางคอมพิวเตอร์โดยอาศัยโปรแกรมเถื่อนต่าง ๆ หรือใช้โปรแกรมเพื่อควบคุมผลการเล่นมากที่สุด

ระดับผู้ประกอบการ

อาชญากรรมไซเบอร์ไม่ได้มุ่งเอาผลประโยชน์จากผู้เล่นเท่านั้น หากแต่ยังมีผู้ประกอบกิจการที่ตกเป็นเป้าหมายใหญ่ จากหลายกรณีที่เคยเกิดขึ้น บางเว็บไซต์ถูกแฮกเข้าไปแก้ไขระบบจนทำให้ต้องจ่ายเงินให้กับผู้ชนะมากกว่าความเป็นจริง เช่น ในปี 2001 มีผู้เล่นกว่า 140 รายได้เงินจากการพนันรวมกันมากถึง 1.9 ล้านเหรียญในระยะเวลาเพียงแค่ไม่กี่ชั่วโมง หรือเจาะเข้าไปขโมยเอาเงินมาจากเว็บไซต์โดยตรง เช่น ในปี 2011 Anthony Mitchell ได้เข้าโจมตีข้อมูลของบริษัทพนันออนไลน์ชื่อดัง Zynga สามารถขโมยชิพเป็นเงิน 400 พันล้านดอลลาร์ และนำไปขายต่อผ่าน Facebook ในราคาถูก หรือในปี 2013 มีวัยรุ่นชาวอาร์เจนติน่าคนหนึ่ง ถูกจับฐานลักลอบเข้าโจมตีเว็บไซต์การพนันโดยนำเงินออกมาได้ราว 50,000 เหรียญต่อเดือน เป็นที่น่าสังเกตว่าหากการโกงนั้นกระทำโดยผู้ที่มีความเชี่ยวชาญด้านคอมพิวเตอร์ก็ยิ่งสร้างผลกระทบใหญ่หลวงและมีความเสียหายมูลค่ามหาศาล

นอกจากนี้ยังมี การเรียกเอาเงินจากเว็บไซต์พนันออนไลน์ โดยอาศัยเทคนิคทางคอมพิวเตอร์ชั้นสูงเพื่อเข้าแทรกแซงการทำงานของระบบคอมพิวเตอร์หวังเรียกเอาเงินจากผู้ประกอบการที่ต้องการหลีกเลี่ยงการสูญเงินจำนวนมากเรียกว่าเป็น “การกรรโชกทรัพย์ทางไซเบอร์” (Cyberextortion) ซึ่งปรากฏให้เห็นบ่อยครั้ง ช่วงปี 2003-2004 ในกรณีของ BetCris เว็บไซต์การพนันที่มีฐานอยู่ที่คอสตาริกา เว็บไซต์ Multibet.com ของออสเตรเลีย หรือบริษัท Grafix Softech ในรัสเซีย กลุ่มโจมตีเรียกเงิน $40,000 จาก BetCris โดยส่งอีเมล์ข่มขู่ว่าเว็บไซต์จะใช้การไม่ได้อีกต่อไป ซึ่งเมื่อถึงเวลาโจมตีก็ใช้เวลาเพียง 20 นาทีที่เท่านั้นในการทำให้เว็บไซต์ล่ม เช่นเดียวกับ Multibet ที่ก็ได้รับการข่มขู่ทางอีเมล์แบบเดียวกัน ซึ่งผู้บริหารปฏิเสธที่จะจ่ายเงิน ทำให้ระบบถูกโจมตีเป็นเวลาหลายวันต่อเนื่อง จนต้องพัฒนาระบบป้องกันใหม่ขึ้นใช้แทน ขณะที่ทางบริษัท Grafix Softech ที่มีเว็บไซต์พนันในการดูแลกว่า 120 เว็บไซต์ทั่วโลก ยอมรับว่าเงินที่ต้องใช้ไปในการฟื้นฟูระบบไม่คุ้มค่า สู้ยอมจ่ายเงินเพื่อไม่ให้ระบบถูกโจมตีตั้งแต่ต้นยังดีเสียกว่า โดยฐานที่มั่นสำคัญของกลุ่มโจมตีพวกนี้มักอยู่ในรัสเซีย ประเทศที่ถูกเรียกขานว่าเป็นดินแดน “Hack Zone” เนื่องจากมีแฮกเกอร์ที่ตั้งใจเจาะระบบพนันออนไลน์เพื่อหาเลี้ยงชีพอาศัยอยู่ที่นี่เป็นจำนวนมาก

รายงานของทาง AGA ปี 2006 แสดงให้เห็นว่า 46% ของผู้เล่นรู้จักกลวิธีการโกงคาสิโนออนไลน์ ซึ่งทำได้ด้วยหลายวิธี เช่น ลงทะเบียนหลายบัญชีเพื่อให้ได้โบนัสมากขึ้น, ฟ้องร้องเพื่อไม่ให้ต้องจ่ายเงิน, ใช้บัตรเครดิตของบุคคลอื่นมาเล่นแทน เรื่อยไปจนถึงการเจาะระบบเพื่อเพิ่มเงินรางวัล ขโมยชิพหรือสร้างชิพปลอม, เล่นแบบรวมหัวสมคบคิดกับผู้เล่นรายอื่น, ใช้โปรแกรมโกงเว็บไซต์การพนัน เป็นต้นว่าช่วยให้เห็นไพ่หรือคำนวณวิธีการเล่นของคู่แข่งได้ ตัวอย่างโปรแกรมโกงโปกเกอร์ซึ่งเป็นที่รู้จักคือ SmokePoker และ HoldemGenius หากเป็นการพนันกีฬาออนไลน์ก็เช่น ใช้คอมพิวเตอร์พกพาหรือมือถือลงพนันกีฬาโดยอาศัยจังหวะดีเลย์ (Delay) ระหว่างการรายงานผล, ก่อกวนเว็บไซต์ขณะที่มีเกมแข่งขันรายการใหญ่ เช่นที่บริษัทรับพนันถูกกฎหมายของอังกฤษต้องสูญเงินกว่า 70 ล้านเหรียญ จากการที่เว็บไซต์หลายร้อยแห่งถูกโจมตีพร้อมกันเมื่อปี 2004

มีงานชิ้นหนึ่งที่น่าสนใจของ John L. McMullan กับ Aunshul Rege (2007) ใช้วิธีการค้นคว้าเอกสารบนอินเทอร์เน็ต จำนวน 3,200 ชิ้น เมื่อจำแนกแล้วพบข่าวสารถึงกว่า 1,800 ชิ้นที่มีความเกี่ยวข้องกับการโจมตีเว็บไซต์พนันออนไลน์ ภัยคุกคามจากอาชญากรรมไซเบอร์ต่ออุตสาหกรรมการพนันออนไลน์พบได้ในหลายลักษณะ ตามปกติมักโจมตีในรูปของไวรัสเพื่อเข้าไปทำการขโมยข้อมูล หรือหลอกลวงว่าเป็นเจ้าของเว็บไซต์นั้น หรือทำให้เจ้าของไม่สามารถเข้าถึงหรือใช้งานได้ โดยการทำให้พื้นที่ข้อมูลของเครื่องเต็มเพื่อหาทางเอาเงินออกมา เป็นอาทิ

ระดับรัฐ

การพนันออนไลน์ที่เป็นไปอย่างแพร่หลายนั้นส่งผลกระทบต่อรัฐอยู่ไม่น้อยเช่นกัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งจากเว็บไซต์พนันที่ดำเนินการโดยไม่ถูกต้องตามกฎหมาย ซึ่งไม่ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของรัฐ ประชาชนในฐานะผู้เล่นจึงไม่ได้รับการปกป้องหรือคุ้มครอง งานวิจัยส่วนใหญ่เท่าที่มีพยายามสะท้อนปัญหาใหญ่ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ ความมั่นคง และสังคมที่เป็นผลจากการพนันออนไลน์

ในด้านเศรษฐกิจ พบว่าการมีเว็บไซต์พนันผิดกฎหมายส่งผลด้านลบต่อการจัดเก็บภาษีเข้ารัฐ และกระทบถึงรายได้ของผู้ประกอบการที่ได้รับการรับรองตามกฎหมาย เช่นในฝรั่งเศสที่รายได้จากการพนันกีฬาลดลงอย่างมากในปี 2011 เนื่องจากเป็นช่วงที่มีผู้ประกอบการที่ไม่ได้รับอนุญาตเข้ามาช่วงชิงรายได้ของผู้ประกอบการเดิมไป เช่นเดียวกับ Svenska Spel ของสวีเดน รายได้ก็ลดลงอย่างต่อเนื่องจากการเข้ามากินส่วนแบ่งตลาดของ Unibet ผู้ประกอบการภายนอกประเทศที่ให้บริการโดยไม่ได้รับอนุญาต

ยิ่งไปกว่านั้น การพนันออนไลน์ยังส่งผลต่อมิติด้านความมั่นคงอันเนื่องมาจากอาชญากรรมการฟอกเงิน (Money Laundering) ที่นิยมใช้ช่องทางของธุรกิจพนันในการปกปิดแหล่งที่มาของเงินที่แท้จริง ทั้งนี้ ขั้นตอนของการฟอกเงินมักกระทำผ่าน 3 ขั้นตอนคือ (1) นำเงินผิดกฎหมายเข้าสู่ระบบการเงิน (Placement) (2) การโอนเงินไปสู่ช่องทางที่หลากหลายเพื่อให้ตรวจสอบไม่ได้ (Layering) และ (3) การนำเงินกลับเข้ามาในระบบบัญชี (Integration) ซึ่งเจ้าหน้าที่รัฐยากในการติดตามตรวจสอบเส้นทางการเงิน 

เว็บไซต์พนันออนไลน์คือช่องทางที่ช่วยให้ผู้ต้องการนำเงินผิดกฎหมายเข้ามายักย้ายถ่ายโอนเพื่อแปลงให้กลายเป็นเงินที่ได้มาโดยชอบด้วยกฎหมาย และไม่สามารถตรวจสอบต้นทางที่แท้จริงได้ ซึ่งในแง่นี้สามารถทำได้ทั้งจากผู้เล่นและผู้ประกอบการ สำหรับกรณีของผู้เล่นอาจนำเงินไม่ถูกกฎหมายเข้าบัญชีเว็บไซต์พนันจำนวนมาก แต่ลงพนันเล่นด้วยเงินจำนวนน้อย ก่อนที่จะถอนเงินออกมาทั้งหมดจากบัญชี หรือนำเงินเข้าบัญชีโดยไม่ได้ลงพนัน แต่ใช้บัญชีเพื่อพักเงินผิดกฎหมาย เพื่อรอเวลาโอนเงินย้ายออกไปยังบัญชีอื่นในประเทศที่เป็นแหล่งฟอกเงิน หรือใช้วิธีซื้อชิพแล้วหาทางแลกกลับคืนมาในรูปแบบอื่น เช่น เช็ค

ในปี 2011 มีเว็บไซต์พนันออนไลน์จำนวนมากที่ลักลอบให้บริการในอเมริกาถูกตั้งข้อหาฉ้อโกงธนาคาร ฟอกเงิน และความผิดเกี่ยวกับการพนันผิดกฎหมาย ซึ่งจะได้หยิบเอาประเด็นนี้มาพูดถึงอีกครั้งในตอนต่อไป

ท้ายที่สุดนี้ ปฏิเสธมิได้เลยว่าปัญหาติดการพนันมีผลให้คนจำนวนหนึ่งต้องตัดสินใจก่ออาชญากรรมตามมา หรือเรียกว่าเป็นอาชญากรรมที่เกี่ยวพันกับการพนัน (Gambling Related Crime) เหตุผลหลักที่คนกลุ่มนี้กระทำผิดก็เพื่อให้ได้เงินมาเล่นพนันอีก หรือเพื่อใช้แก้ปัญหาค่าใช้จ่ายเฉพาะหน้าจากเงินที่เสียไป

เคยมีงานวิจัยที่ระบุว่าการติดการพนันออนไลน์มีความสัมพันธ์กับการก่ออาชญากรรมเกี่ยวกับการเงินที่ไม่รุนแรงนัก โดยการกระทำผิดส่วนใหญ่เป็นไปเพื่อให้ได้เงินมาเล่นพนันอีก, ในออสเตรเลียระบุว่าผู้ติดการพนันมากถึง 2 ใน 3 ก่ออาชญากรรม อย่างเช่นลักทรัพย์ ฉ้อโกง ยักยอก ซึ่งการกระทำความผิดจะยิ่งพบมากขึ้นในกลุ่มผู้ที่ติดการพนันอย่างหนัก, ในอังกฤษ จากการสำรวจผู้ติดการพนัน 178 ราย พบว่าร้อยละ 86 เคยก่ออาชญากรรมเพื่อหาเงินมาใช้เล่นการพนัน และมากถึงร้อยละ 58 ทำกับสมาชิกในครอบครัวของตัวเอง ส่วนใหญ่เป็นความผิดเกี่ยวกับทรัพย์ทั้งสิ้น.

รายการอ้างอิง

[1] อาจารย์ คณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏเชียงใหม่

[2] ที่มาของภาพ: https://www.cardschat.com/news/absolute-poker-ultimate-bet-refunds-still-not-received-by-some-players-73121

ที่มาของข้อมูล

George Mangion, Perspective from Malta: Money Laundering and Its Relation to Online Gambling, Gaming Law Review and Economics, 14(5), 2010, 363-370.

James Banks, Online Gambling and Crime: Causes, Controls and Controversies, (Surrey: Ashgate, 2014). 

John L. McMullan and Aunshul Rege, “Internet Gambling and Online Crime,” in Robert J. Williams, Robert T. Wood and Jonathan Parke (Editors), Routledge International Handbook of Internet Gambling, (New York: Routledge, 2012).

John L. McMullan and David C. Perrier, Technologies of Crime: The Cyber-attacks on Electronic Gambling Machines, Canadian Journal of Criminology, 45(2), 2003, 159-186.

John McMullan and Aunshul Rege, Cyberextortion at Online Gambling Sites: Criminal Organization and Legal Challenges, Gaming Law Review, 11(6), 2007, 648-665.

Sally Gainsbury, Internet Gambling: Current Research Findings and Implications, (New York: Springer, 2012).