• จุลสาร
  • งานวิจัย
  • หนังสือ

การเฝ้าระวังการรวมกลุ่มเพื่อกิจกรรมเสี่ยงของคนในชุมชน

โดย พรหมภัสสร สุทธิโยธา

การศึกษานี้มีวัตถุประสงค์ 2 ประการ คือ เพื่อรวบรวมข้อมูลผลการเฝ้าระวังการรวมกลุ่มเพื่อกิจกรรมเสี่ยงของคนในชุมชน ภายใต้ความร่วมมือกับโครงการเฝ้าระวัง “ดูต้นทาง ช่วยลดเสี่ยง เลี่ยงโควิด” ของมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน และสรุปบทเรียนการทำงาน แสวงหามาตรการขับเคลื่อนและประสานความร่วมมือกับภาคส่วนต่าง ๆ เพื่อลดการรวมกลุ่มเพื่อกิจกรรมเสี่ยงของคนในชุมชน โดยเฉพาะการรวมกลุ่มเพื่อกิจกรรมพนัน กลุ่มตัวอย่างการศึกษานี้เก็บข้อมูลจากชุมชนภาคีเครือข่ายของมูลนิธิรณรงค์หยุดพนันในโครงการดังกล่าวข้างต้นจำนวน 10 ชุมชนในจังหวัดกรุงเทพมหานคร ใช้วิธีการศึกษาเป็นการวิจัยเชิงปฏิบัติบัติการแบบมีส่วนร่วม (Participatory Action Research) เพื่อตอบวัตถุประสงค์ทั้ง 2 ข้อ การศึกษานี้ใช้เครื่องมือในการเก็บข้อมูลที่ผ่านการประชุมร่วมกันระหว่างผู้นำชุมชนทั้ง 10 ชุมชน ผู้ศึกษา และมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ประกอบด้วย แบบเก็บข้อมูลชุมชน และแบบติดตามสถานการณ์รายสัปดาห์จำนวน 12 สัปดาห์ (ระหว่างวันที่ 16 กันยายน – 8 ธันวาคม 2564) ผลการศึกษาพบว่า การรวมกลุ่มเพื่อทำกิจกรรมเสี่ยงของสมาชิกในชุมชนทั้ง 10 ชุมชนในรอบ 12 สัปดาห์ กิจกรรมที่มีทำมากที่สุดคือ การตั้งวงดื่มแอลกอฮอล์ รองลงมาคือ การจับกลุ่มคุยเลขหรือเลือกซื้อหวย ลอตเตอรี่ การรวมกลุ่มดูกีฬา/เชียร์กีฬาแบบมีพนัน การตั้งวงพนันในบ้าน/บริเวณหรือพื้นที่สาธารณะในชุมชน การไปเล่นบ่อนการพนันนอกชุมชน การรวมกลุ่มอื่น ๆ การลักลอบเสพยาเสพติด และการแข่งรถจักรยานยนต์ ตามลำดับ แนวทางการป้องกันการระบาดของโรคโควิด-19 ที่สำคัญสำหรับทุกชุมชนคือ การใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้งที่ออกจากบ้าน การศึกษานี้ชี้ให้เห็นว่าความเข้มแข็งของกลุ่มผู้นำชุมชนมีความสำคัญมากในการสื่อสาร ให้ข้อมูล และสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับสมาชิกในชุมชน รวมถึงการสร้างเครือข่ายระหว่างผู้นำชุมชนอื่นและหน่วยงานภายนอกเพื่อขอรับความช่วยเหลือให้สมาชิกในชุมชนอย่างมีประสิทธิภาพ