• จุลสาร
  • งานวิจัย
  • หนังสือ

บทวิเคราะห์ปัญหาเกี่ยวกับ พ.ร.บ. การพนัน พ.ศ. 2478

โดย ไพศาล ลิ้มสถิตย์

พระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 เป็นกฎหมายพนันที่ใช้บังคับมาเป็นเวลานานเกือบ 80 ปีแล้ว แม้ว่าจะมีการแก้ไขเพิ่มเติมกฎหมายฉบับนี้ครั้งล่าสุดเมื่อปี พ.ศ. 25051 และมีการออกกฎกระทรวงที่เกี่ยวข้องก็ตาม แต่ก็ยังมิได้ปรับปรุงเนื้อหาในประเด็นสำคัญ ทำให้พระราชบัญญัติการพนันเป็นกฎหมายที่ไม่สอดคล้องกับสภาพปัญหาที่เกิดจากพนันในปัจจุบันที่มีลักษณะต่างไปจากเดิมมาก ระบบการควบคุมหรือกำกับดูแลผู้ที่ได้รับอนุญาตประกอบกิจการพนันตามกฎหมายก็มีความหละหลวม ไม่มีประสิทธิภาพ การดำเนินการบังคับใช้กฎหมายกับกรณีการพนันผิดกฎหมายก็เป็นปัญหาสำคัญที่ยังไม่สามารถแก้ไขได้ อีกทั้งยังมีปัญหาในการปรับใช้ การตีความบทบัญญัติบางประการ

รัฐบาลและหน่วยงานของรัฐที่รับผิดชอบตามพ.ร.บ.การพนัน คือ กระทรวงมหาดไทย มิได้ให้ความสำคัญกับการป้องกัน แก้ไขผลกระทบด้านลบของการพนัน โดยเฉพาะผลกระทบทางสังคม พฤติกรรมการใช้เงินของประชาชนที่เล่นพนัน อาทิเช่น การก่ออาชญากรรมต่าง ๆ โดยเฉพาะการลัก วิ่ง ชิง ปล้น ดังที่ปรากฏในข่าวสารทั่วไปที่มีสาเหตุจากการพนัน หรือปัญหาพฤติกรรมการใช้จ่ายเงินของผู้เล่นพนัน ปัญหาความสัมพันธ์ของคนในครอบครัวหรือคนใกล้ชิด ปัญหาหนี้สิน หนี้นอกระบบ การใช้อำนาจของกลุ่มผู้มีอิทธิพล การฟอกเงิน รวมถึงปัญหาสุขภาพจิตของผู้เล่นบางรายที่หมกมุ่นอยู่กับการเล่นพนันจนเข้าข่ายเป็นโรคติดพนัน (pathological gambling)

ในบทความนี้ ผู้เขียนได้วิเคราะห์ปัญหาที่เกี่ยวกับพระราชบัญญัติการพนัน พ.ศ. 2478 โดยตรงคือ เนื้อหาของบทบัญญัติต่าง ๆ การบังคับใช้กฎหมายในทางปฏิบัติ รวมถึงปัญหาที่เกี่ยวโยงกับบทบาทของหน่วยงานของรัฐที่เกี่ยวข้อง