รายงานศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ประจำปี 2565 เล่มนี้ มีบทความรวม 15 เรื่อง นักวิจัยได้นำผลการศึกษาจากรายงานฉบับเต็มนับร้อยหน้ามาสรุปความและชี้ประเด็นให้กระชับแหลมคม ทั้งข้อมูลเชิงสถิติ สถานการณ์ ดิ่งลึกสาวให้ถึงรากปัญหา แล้วถ่ายทอดออกมาด้วยภาษาเข้าใจง่ายในบทความเพียง 4-5 หน้ากระดาษ ประกอบไปด้วยองค์ความรู้จากการประมวลวิเคราะห์รายงานการวิจัยหลากหลายแง่มุมของต่างประเทศ ผ่านการระดมสมอง การอภิปรายถกเถียงด้วยหลักฐานเชิงประจักษ์ และหลายเรื่องผ่านการปฏิบัติการ ทดลอง เรียนรู้จริงในหน่วยพื้นที่ เพื่อสร้างรูปธรรมทางวิชาการบนความท้าทายในการแสวงหาแนวทางขับเคลื่อนเพื่อป้องกันผลกระทบจากการพนันที่มีแนวโน้มรุนแรงขึ้นทุกวัน
เนื้อหาในเล่มแบ่งเป็น 4 บทใหญ่ๆ เริ่มจากฉายภาพของธุรกิจการพนันออนไลน์และเกมออนไลน์ในโลกที่มีมูลค่าและสัดส่วนสูงขึ้นอย่างมาก ขณะที่ประเทศไทยยังไม่มีกฎหมายและการบังคับใช้ที่มีประสิทธิภาพ ดังนั้น จำเป็นต้องศึกษาเปรียบเทียบนโยบาย กฎหมาย มาตรการและการควบคุมการพนันออนไลน์ของรัฐบาลและมลรัฐต่างๆ เพื่อนำมาปรับใช้ได้อย่างเหมาะสม
ตามต่อด้วยเรื่องการพนันภายใต้วัฒนธรรมความเชื่อและประเพณีพื้นบ้านที่ยกระดับกลายมาเป็นวิถีดิ้นรนเพื่อเอาตัวรอดทางเศรษฐกิจ โดยการยอมจ่ายและยอมเสี่ยง เพียงหวังจะหลุดพ้นจากโครงสร้างทางสังคมการเมืองที่ยิ่งพัฒนายิ่งเหลื่อมล้ำ รวมถึงการผูกขาดในการจัดสรรโควตาสลากกินแบ่งรัฐบาลที่สร้างวงจรอำนาจเหนือตลาดให้กับกลุ่มยี่ปั๊วหรือนายทุน
ในบทต่อมา กล่าวถึงผลการศึกษาในเรื่องการป้องกันและบรรเทาผลกระทบจากการพนัน โดยพบว่า แบบประเมินอัตราความแพร่หลายของนักพนันที่มีปัญหา โดยใช้แบบประเมินสุขภาพจิตประเภทต่างๆ ที่นิยมในปัจจุบัน เหมาะสมที่จะใช้ประเมินโดยบุคลากรทางการแพทย์ในสถานพยาบาลทางจิตเวชมากกว่าที่จะใช้กับประชาชนทั่วไป และมีคุณภาพต่ำกว่าเครื่องมือที่ได้รับการพัฒนาขึ้นมาใหม่ๆ อย่างเช่น Problem Gambling Severity Index (PGSI) และนักวิจัยได้ทดลองนำแบบประเมิน PGSI รวมทั้งออกแบบกระบวนการให้คำปรึกษาปัญหาพนันและการบำบัดผู้มีปัญหาพนันในระดับ รพ.สต. เพื่อเป็นแนวทางที่สามารถนำไปให้บริการในสถานพยาบาลระดับปฐมภูมิทั่วไปได้
ส่งท้ายด้วยบทวิเคราะห์สถานการณ์อุตสาหกรรมการพนันในหลายประเทศที่กำลังได้รับผลกระทบจากอิทธิพลจีน และสถานการณ์การพนันในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ในช่วงโควิด-19 ที่ดูเหมือนว่า การลงทุนที่หวังจะดูดเม็ดเงินจากนักพนันชาวจีนอาจไม่ใช่ลู่ทางที่สดใสเช่นในอดีตอีกต่อไป
(ส่วนหนึ่งจาก บทบรรณาธิการ)