รายงานศูนย์ศึกษาปัญหาการพนัน ประจำปี 2566 เล่มนี้ มีบทความรวม 17 เรื่อง เนื้อหาผ่านการสรุปความมาจากการประมวลสถานการณ์ ข้อค้นพบ และองค์ความรู้ที่เกิดจากการกระบวนการศึกษาและวิจัยของนักวิจัยที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญในการศึกษาปัญหาการพนันมาอย่างยาวนาน เป็นสหวิทยาการที่ขยายขอบเขตปริมณฑลทางวิชาการในการศึกษาปัญหาการพนันออกไปอย่างกว้างขวาง ขณะเดียวกันก็มีจุดเน้นของขอบเขตที่เฉพาะเจาะจง หรือขยับย้ายจุดมุ่งเน้นไปสู่การศึกษาใหม่เพื่อตามติดไล่ให้ทันกับการพนันที่แปรเปลี่ยนอย่างรวดเร็วไปตามสภาพแวดล้อมแห่งยุคสมัย ที่สำคัญคือ การไม่ละทิ้งเป้าหมายของการทำงานวิชาการที่นำองค์ความรู้ไปสู่การเปลี่ยนแปลง จนสามารถสร้างภาคีเครือข่ายที่ทำงานทั้งในระดับโครงสร้างนโยบายและภาคสนามเพื่อลดปัญหาการพนันมาอย่างต่อเนื่องและมีพัฒนาการ

ในเล่มแบ่งเนื้อหาออกเป็น 5 กลุ่ม นำเรื่องด้วยบทความ พฤติกรรมการเล่นพนันออนไลน์ในกลุ่มคนรุ่นใหม่ ปี 2566 เป็นการพัฒนาฐานข้อมูลอ้างอิงที่มีการจัดทำทุก 2 ปี เพื่อติดตามแนวโน้มสถานการณ์การพนันในประเทศไทย โดยในปี 2566 นี้ เน้นศึกษาในกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่มีความเสี่ยงต่อผลกระทบจากการพนันในระยะยาวมากกว่ากลุ่มอื่น ตามด้วยบทเนื้อหาที่เกี่ยวเนื่องกันว่าด้วยเรื่องของ GEN Z : เกม การพนันออนไลน์ อาชีพชวนพนัน เมื่อธุรกิจพนันออนไลน์ในสายตาของกลุ่มเยาวชนกำลังถูกมองเป็นอาชีพที่สร้างรายได้ แต่อีกด้านหนึ่งก็พบสัญญาณที่ชี้ว่า ปัญหาการพนันมีความสัมพันธ์กับปัญหาภาวะซึมเศร้าในกลุ่มนักเรียนด้วย 

บทต่อมา การพนันในสายลมแห่งความเปลี่ยนแปลง นำเสนอภาพของสังคมไทยในยุคเปลี่ยนผ่าน เมื่อมีการยอมรับมากขึ้นเรื่อยๆ ว่า การพนันมีความสำคัญต่อการพัฒนาเศรษฐกิจ รวมถึงความพยายามที่จะผลักดันให้การพนันถูกกฎหมาย คาสิโน ในพื้นที่เอนเตอร์เทนเมนต์ คอมเพล็กซ์ หรือในพื้นที่เศรษฐกิจพิเศษ ดูจะกลายเป็นสินค้าในตลาด ทางเลือกนี้จึงจำเป็นต้องนำมาอภิปรายถึงผลดีผลร้ายกันอีกครั้ง ในสถานการณ์ที่วงการมวยไทยอยากจะเปลี่ยนคืนเวทีแห่งการเดิมพันสู่สถานะกีฬาแห่งชาติ สวนทางกับฟุตบอลแฟนตาซี หรือเกมกีฬาในโลกออนไลน์ที่คิดค้นพัฒนากลไกอย่างไม่หยุดยั้งในการดูดเงินจากผู้เล่นไม่ต่างจากการพนัน และต่อด้วยบทเชื่อมโยงเรื่อง คาสิโนในอาเซียน และกฎหมายการพนัน จากกรณีศึกษาของสิงคโปร์ อังกฤษ ฟิลิปปินส์ จีน กัมพูชา เพื่อชี้ว่า ความสำเร็จหรือความล้มเหลวในการบริหารจัดการการพนันในบางประเทศล้วนไม่แน่นอน และไม่สามารถยึดเป็นต้นแบบสำเร็จรูป เพราะสภาพเศรษฐกิจ พื้นฐานประชาชน บรรทัดฐานในสังคม นโยบายสังคม ตลอดจนความเอาจริงเอาจังในการบังคับใช้กฎหมายที่แตกต่างกันของแต่ละประเทศ 

ส่วนกลุ่มเนื้อหาผลกระทบจากการพนันในบท จากหมู่บ้าน ย่านตลาด ถึงโรงงาน : การพนันติดพันชีวิต สะท้อนวีถีชีวิตที่ต้องดิ้นรนเพื่อปากท้องของผู้คนทุกเพศทุกวัยในสังคมเมือง ชนบท หรือในโรงงาน ทั้งยังตกอยู่ท่ามกลางความเสี่ยงจากพิษภัยการพนัน ดังตัวอย่างน่าสะเทือนใจของหมู่บ้านในชนบทที่ผู้สูงอายุในหมู่บ้านล้วนใช้เบี้ยยังชีพเล่นพนันโดยคิดว่าเป็นการหารายได้เสริม 

ในภาพรวมของสังคมที่มีสภาพการณ์กำลังเป็นไปเช่นนี้ การค้นหาแนวทางสร้างการเรียนรู้เท่าทันการพนัน การป้องกันและบำบัดรักษา นับเป็นความท้าทายอย่างยิ่ง หลายปีที่ผ่านมานักวิชาการและบุคลากรทางสุขภาพพยายามผลักดันให้โรคติดพนันต้องได้รับการรักษาในระบบสาธารณสุข ในภาคการศึกษามีการคิดค้นทดลองเครื่องมือใหม่ๆ เพื่อสร้างภูมิคุ้มกันต่อการพนันในเด็กและเยาวชน ซึ่งนำไปสู่การต่อยอดการศึกษาวิจัยในการพัฒนาองค์ความรู้และเครื่องมือต่างๆ ที่สามารถนำไปปฏิบัติงานจริงได้มากขึ้น กรณีศึกษาเหล่านี้นำเสนอในบท เกราะคุ้มกัน เมื่อการพนันกลายเป็นปัญหา